Onmachtig zijn, is het meest hardnekkige en gelijk meest onderschatte syndroom bij ouders in scheiding. Syndroom? Jazeker! Want ouders in scheiding of zelfs tot jaren na hun scheiding, leven in een grote wirwar van scheidingsverschijnselen …. Mits het onzichtbare deel van de ijsberg – gebied van de onmacht – niet die aandacht krijgt welke het verdient.

Verwachtingen
Gepaard- en onder invloed van verdriet, onverwerkte pijn en nare ervaringen staan gescheiden ouders in het leven. Vooral wanneer de scheiding nog vers is. Wrok regen de andere ouder, zichzelf of de algehele situatie speelt de hoofdrol. Rouw om wat ooit was … angst voor de toekomst. Juist in deze kwetsbare fase wordt er veel van ouders verwacht. Een mediationtraject, advocaten, regelzaken, werk, ouder zijn, ex zijn. En of het nog niet genoeg is, is er ook nog de confrontatie met de ex-partner die niet mee wil werken, het niet begrijpt, alleen aan zichzelf denkt. Althans zo wordt dat doorgaans ervaren. Maar ook tot jaren na de fysieke scheiding voelen ouders zich soms nog onmachtig en aan hun lot overgelaten. Onmachtig in de relatie tot de andere ouder of het eigen ouderschap en het begeleiden en opvoeden van de kinderen. Ouders willen wel, maar weten niet hoe, en waar te beginnen. Wanneer ze hulp vragen wordt verwacht dat de andere ouder ook meekomt, en daar is niet altijd de motivatie voor aanwezig. Met het gevolg dat er onnodig lang op elkaar gereageerd is vanuit een beeldvorming welke doorgaans niet de realiteit is.

Risico van onmacht
Naast dat het gevoel van onmacht je mentaal kan breken en ervoor kan zorgen dat je in een burn-out belandt kent het nog meer risico’s. Onmacht ontstaat als je met je gevoel en daadkracht niet bent opgewassen tegen de scheidingsituatie die zich voordoet, of heeft gedaan. En ga er maar aan staan. Een scheiding raakt je diepste waarden, normen en overtuigingen, wat ouders heftig laat doen reageren, en dat gebeurt en overkomt je. Ik kan erover meepraten. Je weet niet wat je met jezelf en de situatie aan moet.
Wanneer hier geen aandacht voor is en ouders maar gewoon doorgaan (overvraging) wordt het gevoel van onmacht omgezet in angst, onzekerheid en vijandigheid. Niet omdat de ouder het wil maar omdat het geen antwoord heeft op haar pijn, frustratie, gedachten en gevoel.

Een scheiding raakt je diepste waarden, normen en overtuigingen
Angst en onzekerheid hebben direct invloed op het eigen welzijn, deelname aan de maatschappij, meedoen, het ouderschap. En kan geprojecteerd worden op de andere ouder en de kinderen. Vijandigheid richt zich hoofdzakelijk jegens de andere ouder, want daar ligt gevoelsmatig de oorzaak van alle ellende. De basis voor een negatief actie – reactiepatroon en conflict is gelegd. Het gaat dan niet meer om de hulpvraag of behoefte welke verscholen ligt in de kern. Het eigen gelijk en op zoek gaan naar een schuldige krijgt de overhand.
Binnen mijn eigen praktijk zie ik regelmatig dat frustrerende ouders, passief agressief- of ouderonthechting gedrag laten zien. Dit als gevolg van het niet weten om te gaan met de scheiding en het gedrag van de andere ouder of de kinderen. En dat begrijp ik, want scheiden moet je leren.

Scheiden alleen is niet voldoende
Het gaat niet om het praktische scheiden alleen, het gaat erom dat je als ouder leert hoe de scheiding invulling te geven. Vanaf het moment dat je besluit te scheiden tot aan alle jaren die volgen! Weten hoe keer op keer te reageren op elke situatie die zich voordoet – de scheidingsverschijnselen! Aangaande de kinderen en in relatie tot de andere ouder. Zonder om bij elke miscommunicatie terug te grijpen op een advocaat of passief agressief gedrag. Nee het gaat erom dat ouders zelf in staat zijn tot overeenstemming te komen.
“Ouders weten niet hoe de scheiding invuling te geven”. Wanneer de ouder de eigen emoties en negatieve ervaringen heeft verwerkt, het eigen reageren, en het gedrag van de andere ouder begrijpt ontstaat er ruimte. Ruimte om de andere ouder te zien, uit triggers te blijven, en elkaars behoeftes te erkennen. Van hieruit zijn afspraken beter te maken en na te komen. Afspraken maken vanuit het eigen belang wordt omgezet naar een algeheel belang, het kinderbelang. Elke ouder in scheiding heeft deze transformatie in meer of mindere mate nodig. Wanneer ouders zich vanuit een neutrale houding ten opzichte van elkaar kunnen positioneren profiteren de kinderen daar optimaal van. Als eerder gezegd, niet de scheiding zelf zorgt voor de meeste schade maar de wijze waarop ouders hiermee omgaan.

Wat heeft de ouder nodig?
Zelfzorg! Tools en kennis! Want ouders willen wel goed scheiden, maar weten niet hoe. De impact van een relatiebreuk is dusdanig dat kijken naar het grote plaatje niet lukt. Fase van rouw breekt aan, houvast ontbreekt en de angst voor nog meer verlies groeit. Emotioneel beschikbaar zijn voor de kinderen is er niet bij. Juist in beginsel van scheiding is het daarom belangrijk dat ouders hun emoties goed verwerken, dat hier ruimte voor is. Wanneer emotie en nare ervaringen niet verwerkt worden zal dit zijn weerslag hebben op het vervolg. In de vorm van passieve agressie, ouderonthechting, en conflicten zal geprobeerd worden de pijn alsnog te verzachten. Niet dat de ouder dit in beginsel bewust wou, maar omdat het de grip heeft verloren. De praktijk vertelt dat veelal tijdens het huwelijk de grip verloren is geraakt. Onmacht, de grip op alles wat ooit zo dierbaar was is verdwenen. Je wilt zo graag snel vooruit en verder met je leven, RUST… maar zo werkt het niet. En daarom is psychosociale persoonlijke hulp bij scheiding cruciaal. Professionele individuele oudercoaching om de scheiding te mogen verwerken vanuit het eigen perspectief en de eigen ervaringen. Want dat is de belevingswereld en waarheid van die ouder, en daar zit de onmacht verborgen. Hulp bij alle onzekerheden en vragen, het werken aan nieuw gedrag en het vermogen goed te scheiden.

Individuele psychosociale coaching
Individueel? Jazeker, want scheiden doe je alleen! Ouders hebben eerst zelf hun eigen verwerkingsproces nodig alvorens zij weer in relatie kunnen komen met de andere ouder. Vaak komen mediation- of tweeouder zorgtrajecten te vroeg. Ouders zijn dan gewoonweg emotioneel niet klaar – onmachtig – om samen met de andere ouder vanuit een neutrale houding tot werkbare afspraken te komen. Samenkomst is te pijnlijk. Ouders hebben het nodig om eerst te gaan begrijpen wat er allemaal is gebeurd, hoe de scheiding over de jaren heen is ontstaan, dat de ouder niet langer denkt in schuldvraag. Maar ook inzicht verkrijgt in het eigen gedrag en emoties is een must. Zodra de ouder zichzelf beter begrijpt is deze ook in staat anders te reageren op de ex partner, en de kinderen. Ouders hebben het nodig om eerst te gaan begrijpen wat er allemaal is gebeurd. Individuele coaching helpt ouders het gevoel van onmacht om te zetten naar een pro-actieve houding. Er wordt gewerkt aan nieuw perspectief, ouderschap en de nieuw te vormen ouderrelatie.

Is hulp aan een ouder voldoende effectief?
Coaching werkt alleen wanneer bij de ouder intrinsieke motivatie aanwezig is om eenzijdig aan het probleem te willen werken. Bij trajecten van Scheidingscoach Twente wordt van de ouder gevraagd om te durven kijken naar het eigen aandeel. Het uitgangspunt dat de ouder verwerkt, en tools en kennis eigen maakt. Hierdoor zal zij in staat zijn ander gedrag te laten zien. Gedrag wat een positieve uitwerking heeft op de relatie met de ex partner. De coaching staat daarmee altijd in relatie tot de andere ouder ook al is deze niet aanwezig. Is er totaal geen beweging te krijgen in het gedrag van de andere ouder dan wordt er ingestoken op hoe de ouder in coaching daar het best mee kan omgaan, zodat spanningen zoveel mogelijk worden vermeden.
Een coachvraag kan de eigen gezondheid betreffen, de relatie met de andere ouder, het ouderschap en het welzijn van de kinderen of een combinatie hiervan. Scheidingscoach Twente werkt altijd vanuit het belang van het kind.